Z końcem roku kalendarzowego ulegają przedawnieniu roszczenia, dla których termin przedawnienia wynosi co najmniej 2 lata. Dlatego wskazane jest, aby przynajmniej raz w roku dokonywać przeglądu roszczeń pod tym kątem.
Podstawowy termin przedawnienia wynosi 6 lat.
Dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 3 lata. Przepisy przewidują jednak wiele wyjątków od zasad ogólnych. Przedstawiamy podsumowanie najistotniejszych terminów przedawnienia.
Z końcem 2023 r. przedawnią się następujące roszczenia:
- z dwuletnim terminem przedawnienia, które stały się wymagalne w 2021 r., a wynikają z następujących umów:
- sprzedaży towarów w ramach działalności gospodarczej – o zapłatę ceny;
- świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej – o zapłatę wynagrodzenia;
- o dzieło – o wynagrodzenie, jeżeli dzieło zostało oddane w 2021 r.;
- ponadto roszczenia o wynagrodzenie z tytułu czynności spełnionych na podstawie umowy zlecenia oraz o zwrot wydatków poniesionych w ramach umowy zlecenia;
- z trzyletnim okresem przedawnienia, które stały się wymagalne w 2020 r., a wynikają z następujących stosunków prawnych:
- związane z działalnością gospodarczą, chyba że obowiązuje szczególny (krótszy) termin przedawnienia, jak na przykład wymienione wyżej;
- o świadczenia powtarzające się jak np. odsetki, czynsz najmu lub dzierżawy;
- (co do zasady) związane z czynami nieuczciwej konkurencji,
- (co do zasady) związane z prawami własności przemysłowej (np. roszczenia odszkodowawcze związane z naruszeniem prawa do znaku towarowego).
Szczególny termin przedawnienia dotyczy roszczeń stwierdzonych prawomocnymi orzeczeniami sądów powszechnych lub polubownych, ugodami zawartymi przed sądem powszechnym lub polubownym, a także ugodami zawartymi przed mediatorem, które zostały zatwierdzone przez sąd. Wynosi on obecnie 6 lat. Rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia wyznacza chwila prawomocności orzeczenia, zawarcia ugody przed sądem albo zatwierdzenia przez sąd ugody zawartej przed mediatorem. Jednak w związku ze zmianami w przepisach, które weszły w życie w 2018 r., roszczenia objęte orzeczeniami i ugodami, dla których przedawnienie rozpoczęło się 30 grudnia 2014 r. i starszymi, przedawniają się na starych zasadach. Oznacza to, że ich termin przedawnienia wynosi 10 lat i upływa w dacie dziennej, odpowiadającej dacie rozpoczęcia biegu przedawnienia.
Zachęcamy do lektury artykułu autorstwa Mec. Karola Kochańskiego, który szeroko omawia zasady ustalania upływu przedawnienia: https://nwlegal.pl/koniec-roku-to-uplyw-terminow-przedawnienia/
